Ηλεκτρονική Εφημερίδα Τουρκολέκα – Σεπτέμβριος 2016

Η Γιορτή στον Προφήτη Ηλία

Έγινε και φέτος ο εορτασμός του Προφήτη Ηλία με λειτουργία και αρτοκλασία στο εκκλησάκι στο βουνό. Η Χριστίνα Πετροπούλου παρέστη και μας έστειλε  τις φωτογραφίες και το νοσταλγικό κείμενο.

Εις το βουνό ψηλά εκεί… (Σκέψεις με αφορμή την εορτή του Προφήτη Ηλία) Τι κι αν πέρασαν τόσα χρόνια από την τελευταία φορά που είχα να πάω στον Άη Λια! Τι κι αν η ανάβαση γίνεται όλο και πιο δύσκολη, αφού όλοι γινόμαστε όλο και πιο…νέοι! Τι  και αν το τοπίο έχει δραματικά αλλάξει λόγω της ανθρώπινης αναλγησίας και ασέβειας σε ό,τι η φύση μας παρέχει απλόχερα!Η συγκίνηση, η χαρά και η αγαλλίαση που το μικρό εκκλησάκι ψηλά στην κορυφή του βουνού μάς χαρίζει κάθε χρόνο τέτοια μέρα, πάντα ίδια, μοναδική, συγκλονιστική! Όπως τότε που κάναμε όλη τη διαδρομή με τα πόδια ή πάνω στα ζώα, και αφού τέλειωνε η λειτουργία, απλώναμε τα φαγητά μας κάτω από τα απαράμιλλης ομορφιάς έλατα! Πώς να περιγραφεί το μεγαλείο αυτών των στιγμών; Μόνο όποιος το έχει βιώσει μπορεί να καταλάβει το μέγεθος της ομορφιάς, της συγκίνησης και της αγαλλίασης που μια τέτοια εμπειρία σε κάνει να αισθανθείς! Εικόνες ανεξίτηλα χαραγμένες στη μνήμη μας, που ποτέ πια δεν θα ξαναδούμε, αφού ένα από τα πολλά δεινά των εμπρησμών του 2007 ήταν και η οριστική εξαφάνιση αυτών των αιωνόβιων δέντρων, που μας φιλοξενούσαν κάθε χρόνο τέτοια μέρα στη δροσερή σκιά τους!

Το πανηγύρι του χωριού, η ανάβαση στον Άη Λια, η … κατάβαση στον Άη Δημήτρη, μια βόλτα στη Βρυσούλα, στο Κούτσουρο, στη Φτέρη, στο Ρουπάκι, στον Κάναλο, στο Πηγάδι, στα Δέντρα, στην Αρβανιτόλακκα, στα Καταφύγια, στα Μεστιάνικα, στο Στενό και σε τόσα άλλα αγαπημένα -και πλούσια σε μνήμες- μέρη ας είναι η καταφυγή μας, διώχνοντας από πάνω μας την ένταση του… πολιτισμού, βοηθώντας μας να ανεβούμε λίγο ψηλότερα…, όπως θα έλεγε και ο ποιητής.
Χριστίνα Γ. Πετροπούλου

Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Α΄ Δ/νσης Αθήνας

Δεκαπενταύγουστος 2016
Η γιορτή και το Πανηγύρι της Παναγίας

Η τραγουδίστρια

Έγινε λαχειοφόρος με κλήρωση με ωραία δώρα (το πρώτο μια τηλεόραση). Η βραδιά κύλησε όμορφα παρότι αρκετοί από τους μεγάλους και τις οικογένειες έφυγαν νωρίτερα, λόγω του κρύου. ΟΙ νέοι βέβαια συνέχισαν έξω και μέσα στο σχολείο μέχρι αργά.

Το βράδυ της 15ης ο καιρός ήταν γλυκύτερος, ήταν όμως Δευτέρα και αρκετοί άνθρωποι έφυγαν γιατί δούλευαν την επομένη. Παρόλα αυτά ο χώρος ήταν πάλι γεμάτος.

Ο χορός φούντωσε γρήγορα με μεγάλη συμμετοχή, ο κόσμος έκατσε μέχρι αργά. Υπήρξε 2η κλήρωση με

Ο χορός των νέων

αρκετά δώρα (πρώτο έναν καταψύκτη). Και αυτή την φορά οι νέοι όχι μόνον το ξενύχτησαν, αλλά κατά τις 6 το πρωί μετέφεραν το γλέντι έξω από το μαγαζί του Θανάση όπου συνέχισαν ώς τις 11!

Χαίρεται η καρδιά σου να βλέπεις 20-30 και παραπάνω άτομα, αγόρια και κορίτσια να τρέχουν   για να κάνουν όλες τις δουλειές. Να  μεταφέρουν έξτρα τραπέζια και καρέκλες, -δανεικά  από την Φαλαισία-, να τα στήσουν, να τα

Ο Σούλης επί τω έργω

καθαρίσουν, να καθαρίσουν όλους τους χώρους, να ετοιμάσουν την δεξαμενή για να παγώσουν τα ποτά, να μεταφέρουν τις προμήθειες, να στήσουν τον χώρο της κουζίνας και τελικά να ψήσουν και να εξυπηρετήσουν όλον αυτό τον κόσμο. Και παρά το ξενύχτι της πρώτης ημέρας, την επομένη το πρωί να είναι εκεί για την συνέχεια.

Πολλές φορές εμείς οι μεγαλύτεροι μιλάμε με απαισιοδοξία για το μέλλον του χωριού για την νέα γενιά που δεν ενδιαφέρεται τόσο κλπ, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια και το αποδεικνύει ο Σύλλογος των Νέων,- σε ηλικία και/ή καρδιά-, του χωριού μας.

Ευχαριστούμε τους χορηγούς, όλους τους εθελοντές -μέλη του Συλλόγου Νέων και μη-, που βοήθησαν την διοργάνωση, και όλους όσους μας τίμησαν και έδωσαν ψυχή στην εκδήλωση με την παρουσία τους. Και του χρόνου πάλι εκεί.

Νικητάρεια 2016
Μια επιτυχημένη συνδημιουργία των φορέων
και των ανθρώπων του χωριού

Στην προετοιμασία και την διεξαγωγή της συμμετείχαν η Τοπική Κοινότητα, ο Σύλλογος Νέων Τουρκολέκα  και οι 2 Σύλλογοι της Αθήνας, «Ενότητα» και «Νικηταράς».

Καθάρισμα Πατάτας

Η ετοιμασία άρχισε μέρες πριν με τις προμήθειες των τροφίμων και τον καθαρισμό του χωριού, του χώρου της εκδήλωσης και της γιορτής και κορυφώθηκε την παραμονή και ανήμερα.

Φτιάχνονται οι σαλάτες..

Από την προηγούμενη έγινε ο σημαιοστολισμός και ο φωτισμός. Καθαρίστηκε και ετοιμάστηκε το Λαογραφικό Μουσείο-Σπίτι του Νικηταρά.

Οι γυναίκες καθάρισαν από την προηγούμενη τις πατάτες για τον φούρνο,- χρειάζονταν 7 μεγάλες λαμαρίνες.

Μετά την εκδήλωση ο κόσμος μεταφέρθηκε στην πλατεία. Κάποιοι επισκέφτηκαν το Λαογραφικό μας Μουσείο- περίπου 80 άτομα.

Ο χορός ξεκίνησε λίγο αργότερα με συμμετοχή μικρών και μεγάλων. Πρώτα τα καλαματιανά και αργότερα τα ζεϊμπέκικα -όπου πρωτοστάτησαν οι νέοι μας-, με συμμετοχή και αρκετών μεγαλυτέρων.

Το γλέντι κράτησε ως αργά με παρουσία πολλών ανθρώπων όλων των ηλικιών και ξένων επισκεπτών. Τον τελευταίο λόγο είχαν φυσικά οι νέοι που έκλεισαν την μουσική στις 4 το πρωί- χορεύοντας όπως πάντα ως την τελευταία στιγμή.

Ευχαριστούμε τους χορηγούς μας, αυτούς που πρόσφεραν τα δώρα, όλους τους εθελοντές που βοήθησαν στην προετοιμασία, και  όλους όσους συμμετείχαν στην λαχειοφόρο και στήριξαν με την συνδρομή τους αυτή την προσπάθεια. Η συμμετοχή όλων είναι αυτή που έδωσε αυτό το αποτέλεσμα και που μας δίνει την δυνατότητα και την διάθεση να την συνεχίσουμε.

Καλό φθινόπωρο σε όλους και του χρόνου να είμαστε πάλι μαζί να γιορτάσουμε!

Η κουζίνα του Σχολείου
Ο Σύλλογος Νέων Δημιουργεί

Από καιρό θαυμάζω,- και όσο περνά ο χρόνος καταλαβαίνω όλο και περισσότερο,- τον σημαντικό ρόλο που παίζει ο Σύλλογος Νέων και ο χώρος του, στο Σχολείο του χωριού μας.

Το σχολείο,- που μένει ανοιχτό χειμώνα καλοκαίρι, έχει πλέον καθιερωθεί σαν στέκι,  τόπος συνάντησης των Νέων που αλλιώς δεν θα είχανε  τον δικό τους χώρο. Φιλοξενεί την αποκριάτικη γιορτή μας, το μεγάλο πανηγύρι του 15Αύγουστου, αλλά  και τις αυτοσχέδιες βραδιές κουβέντας και γλεντιού των νέων μας.

Τα μέλη του Συλλόγου  δεν σταματούν να βελτιώνουν τους χώρους, – παρά τους δύσκολους καιρούς-,  με δημιουργικές ιδέες και πολύ προσωπική εργασία. Φέτος έκλεισαν το μπροστινό μέρος της κουζίνας, με συρόμενα πάνελ και πόρτες, όλα  φτιαγμένα από πλαστικά φύλλα και απλά μεταλλικά προφίλ.  Χρησιμοποίησαν απλά και πιο φθηνά υλικά και έφτιαξαν ένα τέλειο αισθητικά και πολύ λειτουργικό αποτέλεσμα.

Όλα πολύ καλά. Τους αγκαλιάζουμε με αγάπη και ευχόμαστε να είναι καλά και να δημιουργούν.

Το παλιό λιοτρίβι – το φτιάχνουμε …

Το ‘πε και το ‘κάνε ο Πρόεδρος του χωριού μας Τάσος Γιαννακόπουλος.

Έτσι και φέτος στην λειτουργία της Κυριακής 21 Αυγούστου έβγαλε ανακοίνωση: «Στις 5 το απόγευμα θα γίνει καθαρισμός στο λιοτρίβι. Όσοι θέλουν καλούνται να συμμετέχουν».

Και έτσι και έγινε. Πάνω από 15 άτομα βρέθηκαν το απόγευμα στο λιοτρίβι.

Ο Γιάννης  με το χορτοκοπτικό έκοψε τα χόρτα της αυλής που επίσης καθαρίστηκε και τακτοποιήθηκε. Άχρηστα αντικείμενα και χόρτα μπήκαν και πετάχτηκαν στους αντίστοιχους χώρους. Η δουλειά συνεχίστηκε τη Τετάρτη όπου πλύθηκαν κάποια κομμάτια του εσωτερικού και καθάρισε καλύτερα ο χώρος της αυλής.

Το λιοτρίβι μας θέλει ακόμα πολύ δουλειά, που πέρα από προσωπική εθελοντική εργασία  συνεπάγεται και κάποιο κόστος για υλικά και κατασκευές. Θέλουν αντικατάσταση οι παλιοί ιμάντες που έχουν σπάσει, ρύθμιση της μηχανής του, φτιάξιμο η τοιχοποιΐα του,- όπου έχουν φύγει οι πέτρες – και επίστρωση της αυλής του ώστε να μην την πνίγουν τα χόρτα.

Συνεχίζουμε και πάμε μπροστά!

Η Ηλεκτροδότηση στο Σπίτι του Νικηταρά
Μια ιστορία αδιαφορίας ή ανικανότητας;

Έναν ολόκληρο χρόνο προσπαθεί ο Πρόεδρος του Τουρκολέκα Τάσος Γιαννακόπουλος να γίνει η σύνδεση του Μουσείου μας με την ΔΕΗ. Τις ενέργειες τις άρχισε πριν από τα περσινά εγκαίνια. Τότε επειδή δεν υπήρχε χρόνος, ο χώρος τροφοδοτήθηκε με ρεύμα με μπαλαντέζα από το σπίτι του και έτσι συνέχισε ολόκληρο τον χειμώνα.

Τελικά λειτούργησε πάλι η «μπαλαντέζα», μιας και ο μηχανισμός του Δήμου και του Δημάρχου φαίνεται να έχει «βγεί από την πρίζα» εδώ και καιρό. Ελπίζουμε να «συνδεθούν» σύντομα για το καλό του τόπου.

Ο Άη Λιας μέσα από τις αναμνήσεις
του Γεωργίου Αθ. Πετρόπουλου

Τουρκολέκα, Τετάρτη 20 Ιουλίου 2016

– Θείε, πότε γεννήθηκες;

– Γεννήθηκα το 1932, τις τελευταίες ώρες του ’32, με τη Δύση του ηλίου. Σάββατο βράδυ, μετά τη δύση του ηλίου. Για 5-6 ώρες έχω γραφτεί το ’32.  Το βράδυ είχα γεννηθεί εγώ και την ίδια μέρα το πρωί γεννήθηκε ο Γιώρης του Μπαρμπα-Γκήτα του Πετρόπουλου, του Μαυρο-Γκήτα.

– Από παιδί, αλλά και αργότερα, τι θυμάσαι για τη γιορτή του Προφήτη;

– Για τη γιορτή του Προφήτη δεν ξέρω πόσα χρόνια είχε εγκαταλειφθεί η εκκλησία, αλλά άρχισε να λειτουργεί το ’50, το ’51. Και την πρώτη χρονιά τη σκεπάσαμε με ελατόκλαρες, για σκιά.  Πήγαμε προσωπική εργασία, ήτανε παπάς ο Παπα-Κώστας απ’ το Λοντάρι. Καταγωγής Τουρκολεκαίος ήτανε, του Παπ’ Αντώνη εγγόνι. Ή το ’50 ή το ’51. Τη σκεπάσαμε με ελατόκλαρες. Τη δεύτερη χρονιά τη σκεπάσανε με ελενίτ, τα οποία το χειμώνα τα σήκωσε ο αέρας και τα  εξαφάνισε. Μετά τη σκεπάσαμε, θα είχα φύγει εγώ για Αμερική, δεν πρέπει να ήμουν εδώ,  γιατί δεν θυμάμαι τίποτα. Απ’ ό,τι είχα μάθει όμως, την είχαν σκεπάσει με κεραμίδες Ακόβου, ακοβίτες. Είναι κάτι μεγάλα κεραμίδια, έχω κάποιο δείγμα εδώ στην αυλή. Δεν ξέρω πόσα χρόνια διατηρήθηκε και το ’64 είχε έρθει ο αδερφός μου ο Γιάννης από την Αμερική και διέθεσε τα υλικά. Διέθεσε τα τσιμέντα, τα σίδερα, παραδοτέα εδώ στην εκκλησία, στην πλατεία.  Κι από κει κι απάνω με προσωπική εργασία να τα πάνε οι χωρικοί. Κι έτσι έγινε. Ο μακαρίτης ο Παπα-Νικήτας την ημέρα που θα ρίχνουνε την πλάκα θα βάλει μία γουρνοπούλα, ένα πεντακοσιάρικο.  Όταν τελειώσαμε κι αποφασίσαμε να ρίξουμε την πλάκα, πήγαμε στη Μεγαλόπολη, εγώ με τον μακαρίτη τον Σταμάτη και του κάναμε τηλεγράφημα ότι  «αύριο ρίχνουμε την πλάκα – τηλεφωνική επιταγή ένα πεντακοσιάρικο».  Έστειλε αμέσως και πήραμε δύο γουρνοπούλες, τις ψήσαμε κει πάνω και έφαγε όλο το χωριό. Προσωπική εργασία, ήταν όλοι όμως, όσοι μπορούσαν και δουλεύανε. Έκτοτε πηγαίναμε εκεί, ερχόταν ο Παπα-Νικήτας, το είχε τάμα και ερχότανε και λειτουργούσε μέχρι το ’69. Το ’69 έφυγα εγώ. Έφυγα και γύρισα το ’79.

– Εσύ ως παιδί, ως νέος που πήγαινες τι σε εντυπωσίαζε περισσότερο; Κι εμείς πηγαίναμε μικρές, αλλά θέλω να μου μιλήσεις για σένα.

– Ως παιδί, ως νέος, είχα πάει πολλές φορές και είχα ψήσει γουρνοπούλα κει πάνω.  Συγκεκριμένα, μια φορά, αλλά δεν θυμάμαι με τον Μίκα ή με το Σταμάτη ήμαστουν και πήγαμε κει πάνω. Φυσούσε όμως τόσος αέρας που αναγκαστήκαμε και φύγαμε. Την ξαναφορτώσαμε στο μουλάρι και κατεβήκαμε στο Διασελάκι, πιο κάτω, και την ψήσαμε. Και την άλλη μέρα ψημένη, την ανεβάσαμε στα χέρια εκεί πάνω.

– Είμαστε στο ’64. Ο θείος ο Γιάννης έκανε τη δωρεά, το χωριό πρόσφερε προσωπική εργασία κ.λπ. Στη συνέχεια;

– Έκτοτε πηγαίναμε εκει, ερχόταν ο Παπα-Νικήτας, το είχε τάμα και ερχότανε και λειτουργούσε μέχρι το ’69. Το ’69 έφυγα εγώ.

– Και πότε γύρισες;

– Γύρισα το ’79.

– Νέος που ήσουν τι σε εντυπωσίαζε περισσότερο; Κι εμείς πηγαίναμε μικρές, αλλά θέλω να μου μιλήσεις για σένα.

– Εγώ είχα πάει πολλές φορές και είχα ψήσει γουρνοπούλα κει πάνου.  Συγκεκριμένα μια φορά, αλλά δεν θυμάμαι, με τον Μίκα ή με τον Σταμάτη ήμαστουν. Πήγαμε κει πάνω και φυσούσε τόσος αέρας που αναγκαστήκαμε και φύγαμε. Την ξαναφορτώσαμε στο μουλάρι και κατεβήκαμε στο Διασελάκι, πιο κάτω και την ψήσαμε. Και την άλλη μέρα, ψημένη την ανεβάσαμε στα χέρια εκεί πάνω. Οι περισσότεροι τρώγανε κει πάνω. Φέρνανε το φαγητό τους και τρώγανε κάτω από τα έλατα.

– Το τοπίο τότε, θείε, ήταν όλο  έλατα; Για να μας το περιγράψεις.

– Όχι, μέχρι την κορφή δεν είχε έλατα. Κατεβαίναμε καμιά κατοστή μέτρα πιο κάτω που ήταν έλατα, γιατί τρώγαμε εκεί πάνω. Μέχρι που κάηκε πια… τώρα δεν έχω πάει.

– Τα έλατα μετά τις φωτιές καήκανε ή είχαν αρχίσει να έχουν πρόβλημα;

– Είχανε λίγο πρόβλημα, ξεραινόταν κανένα, αλλά δεν ήταν σοβαρό το πρόβλημα. Οι φωτιές τα κατέστρεψαν τελείως. Δεν έμεινε τίποτα!  Μετά τις φωτιές εγώ δεν έχω πάει …

– Ο παπα-Νικήτας θυμάσαι μέχρι ποια χρονιά ερχότανε περίπου;

– Δεν ξέρω, δε θυμάμαι και ποια χρονιά πέθανε. Νομίζω το ’76. Μέχρι τότε νομίζω θα ερχότανε.  Συλλειτουργούσαν οι δυο παπάδες και έφερνε και άρτους. Και όταν σχόλαγε η εκκλησία, κατεβαίνανε πιο κάτω στα έλατα μαζί και οι δυο παπάδες και τρώγανε μαζί.